Στην "Αττική Οδό" με ταχύτητα ιππήλατης άμαξας

Όποιος δεν διέσχισε την Αττική Οδό ή τη λεωφόρο Κηφισού ένα από αυτά τα μεσημέρια δεν κατάλαβε τι πάει να πει καύσωνας. Λεωφόροι με δυνατότητες κίνησης διακοσίων χιλιόμετρων την ώρα. Μποτιλιαρισμένες σε συνθήκες κόλασης. Πύρινα ποτάμια κινητήρων σε κατάσταση βρασμού, σε μπετονένιες και ασφάλτινες κοίτες. Η περιβάλλουσα θερμοκρασία στους 45 βαθμούς, του οδοστρώματος στους 60 και βάλε. Σε κοινά ελληνικά, λιώνουν παπούτσια αν κάνεις το λάθος να περπατήσεις. Χιλιάδες στρέμματα υψηλών θερμοκρασιών μέσα στην Αθήνα.

Προ ημερών ανακοινώθηκε ότι η Αττική Οδός έφθασε ήδη στα όρια κυκλοφοριακού κορεσμού. Πάνε τα γκάζια, πάνε οι επενδύσεις σε πανάκριβα ΙΧ. Ούτε εκεί μπορούν οι οδηγοί να τρέξουν. Μποτιλιάρονται, όπως στην Ακαδημίας, στη Λένορμαν. Είχε υπολογιστεί ότι αυτό θα αργούσε, αλλά συνέβη τώρα. Τρία χρόνια από τη λειτουργία του δρόμου. Οι γκρινιάρηδες έλεγαν ότι θα συμβεί στην πενταετία. Το ΥΠΕΧΩΔΕ, το 2015. Προβλεπόταν στις μελέτες αύξηση των αυτοκινήτων 2,5% κατ' έτος. Η αύξηση ξεπέρασε το 10%. Ο δρόμος λειτουργεί ήδη με τις σχεδιασμένες συνθήκες κυκλοφορίας του μέλλοντος. Γέρασε πριν την ώρα του και οι συνθήκες θα επιδεινώνονται. Στον Κηφισό από τις 7 έως τις 10 το πρωί, από τις 12 έως τις 6 το απόγευμα, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες, όταν φεύγουν ή επιστρέφουν οι Αθηναίοι, ο δρόμος είναι αδιάβατος. Όχι μόνο τώρα, αλλά από τους πρώτους μήνες της λειτουργίας του. Στους κόμβους του Νέου Φαλήρου, της Ιεράς Οδού, της Αθηνών και της Νέας Φιλαδέλφειας κατά τις ώρες της αιχμής η ροή σταματάει. Όπως τον παλιό καλό καιρό. Τότε που δεν υπήρχαν λεωφόροι ταχείας κυκλοφορίας. Το γνωρίζαμε. Στο Λονδίνο και το Παρίσι προ δεκαπενταετίας οι μετρήσεις έδειχναν ότι παρά τα ρινγκ ρόουντς, τα τούνελ και τους ανισόπεδους κόμβους, η μέση ταχύτητα των οχημάτων ήταν η ίδια με τη μέση ταχύτητα των αμαξών με άλογα στις αρχές του αιώνα. Στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αρχιτεκτόνων του 1965, ο Τάκης Ζενέτος εξηγούσε γιατί η πολιτική της κατασκευής οδικών αξόνων είναι αδιέξοδη, καθώς έλκουν περισσότερα οχήματα, με αποτέλεσμα να γεμίζουν λίγο μετά τη δημιουργία τους.
Αν αυτό ήταν πρόβλημα των λεωφόρων και των οδηγών που επιλέγουν να τις χρησιμοποιήσουν απλώς θα σχολιάζαμε την, εντυπωσιακά άστοχη για να χαρακτηριστεί βλακώδης, αστοχία των μελετών και των προβλέψεων. Πως τα κατάφεραν να πέσουν τόσο έξω όταν ήταν γνωστό στους πάντες ότι η αύξηση του στόλου των ΙΧ στο Λεκανοπέδιο καλπάζει με ρυθμούς τετραπλάσιους από αυτούς που εκτιμήθηκαν για την κατασκευή των λεωφόρων. Το βράδυ των Χριστουγέννων του 2005, λίγους μήνες μετά τα εγκαίνιά της, η Αττική Οδός μποτιλιαρίστηκε πρώτη φορά. Τινάζοντας στον αέρα τις προβλέψεις. Αποκαλύπτοντας τα "πειραγμένα" νούμερα των στατιστικών. Το γνώριζαν όλοι, αλλά αν το δήλωναν θα αποκάλυπταν το μάταιο της κατασκευής αυτού του γιγαντιαίου έργου με κόστος επταπλάσιο στην αρχή, δεκαπενταπλάσιο στο τέλος, ενός συμβατικού δρόμου. Με ασύλληπτες επιπτώσεις στην αγορά της γης και την αστική γεωγραφία της Αττικής.
Η λειτουργία της Αττικής Οδού και της λεωφόρου Κηφισού δεν αφορά μόνο τους ταλαίπωρους οδηγούς των υπερχρεωμένων με δάνεια ιδιωτικών οχημάτων που μποτιλιάρονται επάνω τους. Το άμεσο αποτέλεσμα της κατασκευής των νέων αυτών οδικών αξόνων είναι ότι το νέφος μεταφέρθηκε στο βορρά της Αττικής. Οι τιμές του όζοντος και των αιωρούμενων σωματιδίων χτυπούν σήμερα κόκκινο στους Θρακομακεδόνες, τη Λυκόβρυση και την Αγία Παρασκευή. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες της Αθήνας στην κορύφωση του καύσωνα καταγράφηκαν στο ίδιο τόξο. Στο τόξο της Αττικής Οδού και της λεωφόρου Κηφισού. Η ασφυξία της Αθήνας σε μεγάλο βαθμό οφείλεται σε αυτές τις τελευταίες επιλογές. Της στρατηγικής των μεγάλων αστικών οδικών αξόνων.

Του Νίκου Μπελαβίλα. Δημοσιεύθηκε στην ΑΥΓΗ την 30.6.2007